زبان کردی

زبان شناس بزرگ بریتانیا ″ هنری سویت ″ می گوید : ″ زبان ، وسیله بیان عقاید و افکار با استفاده از اصوات موزون است . ″ برنارد بلوچ و جورج . ل . تراگر″ زبان شناسان آمریکایی نیز در تعریف خود از زبان می گویند : زبان ، سیستمی از علایم است که گروهی از انسانها بر سر استفاده از آن به توافق رسیده اند . شیرازی نیز در ″ فرهنگ محیط ″ می گوید : زبان مجموعه اصواتی است که هر ملت ، مقصود خود را با آن بیان می نماید .

زبان شناسنامه هویت ملتهاست ، به بالندگی می رسد ، رشد می کند ، متحول می شود ، در زمان ها و مکانهای مختلف دگرگون می شود و در اثر اختلاط فرهنگ های گوناگون تغییر می کند .

با نگاهی به شاخه های زبان های مستقل در جهان می توانیم جایگاه زبان خویش ( زبان کردی ) را در میان این زبان ها مشخص نماییم . بی شک زبان کردی از یکی از دو شاخه اصلی به وجود آمده است .

1- زبان های هندی شامل : پنجآبی ، گجراتی ، بهاری ، بنگالی ، هندی غربی و شرقی ، بارکراتی و راجاسانی .

2- زبان های ایرانی شامل : فارسی کهن و نو ، کردی ، بلوچی ، زبان منطقه پامیر ، اسیتی در منطقه قفقاز و افغانی ( در واقع افغانی زبان نیست بلکه نام سرزمین و کشوری به همین نام است که ساکنان آن به زبانهای پشتو –اردو – تاجیک و … تکلم می کنند )

دیاکونوف زبان ایرانی را سه دسته می داند :

1- زبان های ایرانی گروه ″ اسکیثی – خاورمیانه ، زبانهای ایرانی شرقی

2- زبان های ایرانی گروه ″ جنوب شرق ″ که تنها نماینده ممتاز آن زبان فارسی کهن است .

3- زبانهای ایرانی گروه ″ ایرانی غرب

زبانهای ایرانی گروه ″ ایران غرب ″ نیز بر اساس تقسیم بندی زبان شناسان دو دسته اند :

الف : زبان های گروه ″ شمال غرب ″ : کهن ترین آنها ″ ماد ″ یا زبان کتاب مقدس زردتشت ″ اوستا ″ است که زبان کردی را زنده ترین تجلی آن می دانند .

ب: زبان های گروه ″ جنوب غرب ″ : خط میخی عصر هخامنشی در حریم فارس .

با استناد به شواهد تاریخی انجام گرفته می توان اذعان کرد که زبان کردی جزو زبان های هند و ایرانی و از شاخه های زبان های هند و اروپایی است .

در ازمنه کهن هرودوت از قوم ماد که نام آنها در کتیبیه های میخی بیستون نیز آمده ، یاد کرده است . اگر اوستا را منبع و ماخذ قرار دهیم می توان زبان اوستا ″ بویژه گاتها″ را زبان مادها دانست . کتیبه های پادشاهان آشور

زبان کردی به عنوان یکی از ریشه دارترین واصیلترین زبانهای آریایی دارای لهجه و گویشهای متفاوتی می باشد، که در اینجا به ذکر اسامی آنها اکتفا کرده تا بعدا به معرفی و شرح وتفسیر آنها در یک فرصت مناسب بپردازیم:

۱-سورانی:

لهجه سورانی به صورت زبان رسمی کُردی در آمده است . در اکثر دانشگاهھایی که درآن ها زبان کُردی را تدریس می نمایند ، به عنوان زبان استاندارد از این لهجه استفاده می کنند ،مانند «دانشگاه اکسیر انگلستان،دانشگاه پاریس فرانسه، صلاح الدین ، دهوک و سلیمانیه عراق. غالبا هم در مکاتبات اداری محلی کُردستان ، از این لهجه استفاده میگردد.

این لهجه بطور معمول با الفبای شکل عربی ( همان فارسی )نوشته می شود ، با این تفاوت که برخی از حروف عربی را حذف و برخی نیز اضافه نموده است.

گویشهای مختلف سورانی عبارتند از:«اربیلی ، اردلانی ، مکری ، بابانی ، بان ایلاخی و …….»

حدود بیش از30 ٪از کُردها ، در زندگی روز مره خود ، از این زبان استفاده می کنند.

۲-کرمانجی:

لهجه(کرمانجی ) از کلمه(کرمانج ) مشتق شده است ، که نام بخش وسیعی از کُردهای شمالی و غربی مناطق کُردنشین است . خیلی از رسانه های کُردی ، در کنار لهجه سورانی به لهجه کرمانجی نیز برنامه دارند .

ته لهجه های کرمانجی عبارتند از : بادینی ، شکاکی ، داسنی(دهوکی)، وانی ، سرحدی ، بوتانی و……….. .

-3 لهجه اورامی :

لهجه(اورامی) ، نه تنھا از قدیمی ترین لهجه های زبان کُردی است ، بلکه از اصیل ترین لهجه های آریایی است، که این موضوع نظریه قدیمی ریشه بودن اورامی را برای زبان فارسی تایید می نماید . نام این لهجه ،از کلمه (اورامان) مشتق شده است ، که منطقه زندگی کُردهای اورامی است .زبان اوستایی و پهلوی ، که از زبانھای قدیمی آریایی می باشند ، با این زبان نزدیکی زیادی دارند.

گویشهای اورامی: اورامان تخت ، لهون و ژاورود.

-4 لهجه لری :

اکثر قریب به اتفاق زبانشناسان و محققین بر این باورند ، که لری هم یکی از لهجه های زبان کُردی است ،لهجه لری ، لهجه ایست از لهجه های آریایی که از نقطه زبان شناسی(علم اللغه)، در بین زبان کُردی و فارسی قرار دارد ، لهجه لری شامل گویشهای فراوانی است ، که گاهی از شهری به شهر دیگر تغییر می کند .

بیشتراهل قلم ، لهجه لری را با الفبای عربی( فارسی ) نوشته اند . ولی گاهی در کتب تحقیقی از الفبای لاتین نیز استفاده شده است .

-5 لهجه گورانی :

بخشھای وسیعی ازمناطق جنوبی کُردنشین ، مانند اکثریت استان کرمانشاهان ، اکثریت استان ایلام و بخشی از لرستان به این لهجه از زبان کُردی صحبت می کنند . قسمتی از گویشهای این لهجه، عبارتند از : ایلامی،کلهری ، لکی ، فیلی و ……………

. لهجه گورانی در میان لهجه (سورانی) و لهجه ( لری)قرار دارد .

-6 لهجه زازایی :

این لهجه نیز از لھجه های زبان کُردی است ، که متاسفانه از لحاظ لغت ، دستور و سایر معیارهای زبانشناسی، با اکثر لھجه های کُردی دیگر، مقداری فاصله گرفته است.

نظرات 20 + ارسال نظر
رامیار جمعه 17 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 03:37 ب.ظ http://ramyar88.blogfa.com

سلاو کاک چیا
سپاس بو سه ر دانه که ت
له لایان منه وه لینک کرای
هه ر بژی

خالید ئه مینی جمعه 17 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 07:00 ب.ظ http://xalid-4emini.blogfa.com/

سلاو بؤ ئوه ی به رئز/به نه زه ری من زمانی کوردی جئگه یئکی گه وره ی هه یه نسبه ت به زمانه کانی دیکه/چونکا مرؤوایه تی له سه ر کئوه کانی کورد نشینی تورکیه وه ده ستی پئکرده وه(که شتیه که ی حه زره تی نوح له سه ر کئوئکی کوردنشینی تورکیه نیشته نشین بو).

هیوادارم سه ر که وتو بن
خوشحال ده بم سه ردانم بکه ن

دختر کرد جمعه 17 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 08:43 ب.ظ http://www.dokhtarekourd.blogfa.com

سلام
ممنونم که بهم سر زدید تشکر
و ببخش که دیر اومد بهت سر بزنم اخه خیلی کم میام نت

بازم ببخش

مطالبت زیباس هم زبون
موفق باشی هرجا هستی

sakar دوشنبه 20 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 04:17 ب.ظ http://karwani-khayal.blogfa.com

پۆستێکی زۆر بەنرخت داناوە
هیوادارم هەموو کوردێک زمانی دایکی خۆی بەجوانی ڕاگرێ و گرینگی پێبدات
هەربژیت

زاهید حاجی زاده دوشنبه 20 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 10:00 ب.ظ http://spedehesat.blogfa.com/

دەس خۆش بەردەوام بی

احسان سه‌شنبه 21 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 01:09 ب.ظ http://www.kurd-ilam.blogfa.com

اگر چه این روزها تمام مردم ایران مخصوصا کورد زبان ها از حادثه ی آتش سوزی و مرگ پنج تن از این فرشته هادر مدرسه ای در پیرانشهر روحشان آتش گرفته است ولی مسئولان در کمال آرامش این روزهای خود را در خواب زمستانی به سر می برند ولی مردم کورد زبان به راحتی دست از این ماجرا نمی کشند.
بیایید ما با انتشار این خبر سهمی در عزای خانواده این عزیزان داشته باشیم و برای سلامتی بقیه بچه ها دعا کنیم...

shahram سه‌شنبه 21 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 05:28 ب.ظ http://dostdashtany.blogfa.com

سلام با پست جدید به روزم

منتظرم

موفق باشید بای

حامد جمعه 24 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 08:49 ب.ظ http://http://wrestling19.blogfa.com/

سلام وبت عالیه اگه میشه یه لینک هم به بچه های کشتی کرمانشاه بدین ممنون میشم http://wrestling19.blogfa.com/ سایت کشتی کرمانشاه

هورامان هانه به رچه م دوشنبه 27 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 07:26 ب.ظ http://haneberchem.mihanblog.com/

سلام مطالبتان همیشه پرمحتوابوده است.

فرید عباسی سه‌شنبه 28 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 11:11 ق.ظ http://zamanehe.blogfa.com/

سلاو به شانازی له نیو مالپه ره که م مالپه ره ره نگینه که ت دام ناوه هیوای سه ر که و تنت بو ده خوازم چاوه روانی نیگای به هاریتم

زانیار یکشنبه 3 دی‌ماه سال 1391 ساعت 08:04 ب.ظ http://shilatkurdistan.persianblog.ir

با سلام وسپاس از وبلاگ خوبتون ممنون میشم اگه مرا لینک کنید...........

وب سایت رسمی مردمان قوم لک(هووز لک2 چهارشنبه 6 دی‌ماه سال 1391 ساعت 12:06 ب.ظ http://www.Lakistan.epage.ir

درود بر شما.
وب سایت رسمی مردمان قوم لک با مطالب جدیدی از جمله معرفی شهرهای ناشناخته لکستان،آهنگ لکی مینای شکسته با صدای اکبر مهدی زاده(لینک مستقیم) و ... بروز رسانی شده است.منتظر حضور سبزتان هستیم.

محمد سلیمی پنج‌شنبه 7 دی‌ماه سال 1391 ساعت 11:32 ق.ظ http://http:/www.noosar.blogfa.com

سڵاو
چیرۆکێکی تازه‌م داناوه‌ خۆشحاڵ ده‌بم سه‌ردانێکم بکه‌ن .

خالید ئه مینی جمعه 8 دی‌ماه سال 1391 ساعت 12:37 ق.ظ http://xalid-4emini.blogfa.com/

سڵاو به‌ رۆژم

کچانی کورد شنبه 9 دی‌ماه سال 1391 ساعت 05:52 ب.ظ http://shetana.mihanblog.com

وقتی کە همە دیواریم...امیدی بە رهایی نیست...

علی کرمی یکشنبه 10 دی‌ماه سال 1391 ساعت 02:39 ب.ظ http://www.aroosezagros.com

درود بر شما
وبلاگ بسیار خوبی دارین ... استفاده کردم .
در ضمن لینک هم شدی ... شما هم منو لینک کنید .

هانیه یکشنبه 10 دی‌ماه سال 1391 ساعت 06:33 ب.ظ http://shokolatetalkh1.blogfa.com

نضرو چس یکترین لینک کین؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

شعیب یکشنبه 10 دی‌ماه سال 1391 ساعت 08:42 ب.ظ http://www.varkamar.blogfa.com

دەستەکانت خۆش بژیت [گل

هیمن معماری سه‌شنبه 19 دی‌ماه سال 1391 ساعت 09:04 ب.ظ

سلاو و ماندو نه بونی بو برای به ریز به راستی شانازیت پیوه ده که م ده سته کانت خوش بیت هیوادارم هه ر سه ر که وتوو بی سپاسبو سه ر دانه که ت.

ژیلاله مه ریوان جمعه 27 دی‌ماه سال 1392 ساعت 09:24 ب.ظ

سلاوکاک چیاسپاس له بیرتان.زمانی کوردی له دونیاله روتبه ی 31م هه یه وفارسی له روتبه ی40م به لام ئیمه ناتووانین که م که مه کی به زمانی خومان بخوینن وبنوسین له حالیکازمانی ئیمه له دونیا له به رچاوتره.به راستی مافی ئیمه ئه وه یه؟

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد