تاریخ ایل کلهر

                  تاریخ مختصر ایل کلهر از ابتدا تا مشروطیت 

 

پس از فروپاشی امپراتوری ساسانیان و ورود اعراب مسلمان به ایران مناطق غربی معبر ورود آنها به داخل سرزمین های ایران بود.هرچند ازاین زمان تاابتدای حکومت صفویان از کلهر ها سخنی به میان نیامده است،ولی ازکردها که سلسه هایی در شمال غربی وغرب ایران وموصل والجزیره ودیاربکر تشکیل داده اند در تاریخ نامبرده شده است.ایل کلهر بدون شک در قالب کلی کرد دراین زمان مصدر کارهایی بوده و اقدامات وسیعی در عرصه سیاست و جنگ ها انجام داده است که به دلیل نداشتن تارخ نگارش یافته بر ما معلوم نیست.


اما اشاره مستند ومکتوب به کلهرها به دوره ی صفویه باز می گردد.دوره ای که سراسر مملو از جنگ وخون ریزی با امپراطوری عثمانی بر سر مسائل مختلف بوده است.ایرج افشار در تحقیقات خود راجع به کرد های کلهر می نویسد:

از ابتدای دوره شاه طهماسب اول تاریخ نویسان ضمن سخن از حاکم کردهای کلهر می نویسد:کوچ نشینان کلهر بین کرمانشاهان و مرز ایران سا کن بودند گویا در ابتدای امر نفوذ دولت ایران در میان آنها کم بوده است.ضمن وقایع سال ماخذ چنین می گوید:که گروهی برای تنبیه ایل کلهر که همیشه یاغی بودند فرستاده شدند به نظر من این گروه شکست خوردند وبه گفته منابع همیشه نفراساقی را آماده خدمت می کرده وظاهرا حاکم ایل دارای موقعیت مستقلی بوده استیکی ازسیاست صفویان برای ایلات مختلف انتخاب حاکم آنها ازمیان قزلباشان بوده که باعث نارضایتی می شده.ولی در زمان سلطنت شاه عباس کبیر ان سیاست تغییر کره وحاکم ایل از میان خود ایل انتخاب می شده.که این دوره یکی از دوره های طللیی ایل کلهر به شمار می آید.

با فروپاشی صفویان به دست افغان ها- که در این زمان ایران در هرج ومرج بود- همسایه غربی ایران که فرصت را منسب دید به ولایات غربی ایران هجوم آورده وآنهارا تصرف کردهرچند اشرف افغان توانست برتر کها غلبه کند ولی از ترس مخالفان داخلی با امپراطوری عثمانی صلح کرد.

باظهور ناد و قدرت گیری اواین فکر در ذهن شاه طهماسب دوم رسوخ کرد که به جنگ با عثمانی برود و او در این جنگ شکست خورد وبا آنها معاهده ایبست که طبق آن پنج منطقه از محال کرمانشاه به احمدپاشا والی بغداد واگذار شد.

ایل کلهر جزو این پنج محال بود که بابرگشت نادر از جنگ با افغانها معلهده پذرفته نشد واین پنج محال جزء کرمانشاه باقی ماند.

نادر پس از انتخاب به پادشاهی ایران در دشت مغان سیاست جابجای ایلات وعشایر را به اجرا درآورد چون از قدرت و نافرمانی ایل کلهر با خبر بود برای آرام کردن آنها گروه زادی از اعراب میش مست وتر کمانان را به قلعه معرف کرمانشاه فرستاد.که نجف قلی خان کلهر به آن اعتراض کرد ونادر دستور داد او را کور کنند.

بس از مرگ نجف قلی خان علی خان کلهر ایل بیگی کلهر ها رابدست آورد وبا سقوط نادر شاه ایلات زنگنه وکلهر بر سر اعراب میش مست و ترکمانان ساکن در قلعه ریخته وآنان را تار ومار و مجبور به فرار کردند.

با به قدرت رسیدن کریم خان ایل کلهر وارد عرصه جدیدی شد.

کریم خان پس از فارغ شدن از تسخیر تهران،قزوین و عراق به سمت کر مانشاه آمد ودر محل هارون آباداسلام آباد کنونی بزرگان ایل کلهر از او استقبال کردند.کریم خان در این دیدار یک وصلت سیلسی باایل کلهر انجام داد وبردر زاده یا دختر علی خان کلهر را به عقد خویش درآوردواین مراسم کنار چشمه ای در ماهیدشت که هنوزبه چیه نی شا پسن معروف است آنجام گرفت.

پس اززندیه قاجار به سریر ملا ابران تکیه کردندکه در این زمان قدرت ایل کلهر به دست خاندان حاجی زاده ها افتاده بود. در زمان فتحعلی شاه که جنگ با عثمانی به نهایت خود رسیده بود و باشروع درگیری در غرب فتحعلی شاه پسر خود محمد علی میرزا دولت شاه را به حکومت کلیه ولایات غربی منصوب کرده بود.

در این زمان در گیری سختی رخ داد که کردهای کلهر رشادت را به سرحد اعل رساندند.خاندان حاجی زاده که ریاست کلهر را در دست داشتند در منطقه ای در15کیلومتری شهر گیلانغرب با وقای عثمانی چنان دلیرانه جنگیده وآنان راشکست دادند که آن منطقه هنوز به  یاد مردان غیور کرد به رهبری حاجی زاده ها به تنگه ی حاجیان معروف است. 

 منبع:ایل کلهردردوره مشروطیت. مولف:علیرضا گودرزی

نظرات 11 + ارسال نظر
کردستان سرزمین من شنبه 4 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 11:04 ب.ظ http://mozhganv42.blogfa.com/

سلام لینک شدید

بابک یکشنبه 5 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 10:18 ب.ظ http://babak55.blogfa.com

سلام وبلاگ خوبی دارید
لینک شما را گذاشتم ممنونن می شوم تبادل کنید

soran hoseni دوشنبه 6 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 10:39 ق.ظ http://gilare.blogfa.com

سڵاو لای ئێمە لینک کراوی.

کاکه حه مه دوشنبه 6 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 03:22 ب.ظ http://www.boukancity.blogfa.com

چطور میتوان با سرمایه کم یک تجارت بزرگ شروع کرد؟
منتظر نظرات و عقاید ارزشمند شما دوست گرامی در بوکان سیتی هستیم.
با درود بی پایان

جه مال جباری چهارشنبه 8 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 09:29 ب.ظ http://KAKLAMOOSHAN.BLOGFA .COM

به سژاسوو ریزیکی زور بو برای به ریزوو خوشه ویستُوبه که ت زور جوانوو رازاوه یه له مه ی که سه ردانی وبه که ت کرد زور دل خوش بووم به هیوای سه رکه وتن بو تو برای به ریزم

َAmAnJ چهارشنبه 8 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 11:16 ب.ظ http://rojhalatn.blogfa.com

سلام، سپاس بؤ سه ردانه که ت، هیوادارم که کورده کانی که لهؤر به ته واوی پیناسه ی کورد بوونی خؤیان بدؤزنه وه

رحمان جمعه 10 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 07:57 ب.ظ http://kurdeconomy.blogfa.com

شه که ت نه وی براکه م من به روزم

علی خدایار یکشنبه 12 آذر‌ماه سال 1391 ساعت 11:02 ب.ظ http://zendegykhobtar.persianblog.ir/

سلاو
جوان بوو دست خوش براستی نه توه ناسی وظیفه هر انسانه www.zendegykhobtar.persianblog.ir

احسان شنبه 5 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 02:12 ب.ظ http://kurd-ilam.blogfa.com

سلام کاکه گیان دسد درد نکه ئرا ئه مالپه ره فره جالبته,وه اجازه ت ئه مطلبه نم له ناو وبلاگم.
راسی نظرت له باره تبادل لینک چسه؟خه ورم بکه!

کورد ایلام پنج‌شنبه 17 مرداد‌ماه سال 1392 ساعت 03:42 ق.ظ http://www,kurdilam.mihanblog.com

خوش ویستم وبلاگه ت زور زور جوانه به راستی زور هه زه کم تبادل لینک به کیمن
الان ناوی وبلاگه ت{ کورد}له سر وبلاگه خووم لینک که ردم هیوادارم تونیش و ناوی {کورد ایلام}لینک به کید
زور سوپاس ده کم

hossien kalhor پنج‌شنبه 9 مرداد‌ماه سال 1393 ساعت 08:51 ق.ظ

سلام.کوره دم اجدادمان گرم چه کوریلیگ بیونه.دم خودیش گرم وبلاگ فره خاصی دیری وژدانن

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد